Klachten

Pijn of druk op de borstkas, ook wel angor, angina pectoris, of ‘angine de poitrine’ genoemd, zijn termen die gebruikt worden wanneer thoracale pijn te wijten is aan een zuurstoftekort ter hoogte van het hart. Hoe voelt het? Drukkend, zwaarte, toesnoering, een band of pijn ter hoogte van de borstkas, soms met uitstraling naar de hals, kaak, schouders en/of armen. Soms zijn de klachten minder duidelijk zoals last in de bovenbuik, braakneiging, zweten, kortademigheid, ... De klachten kunnen worden uitgelokt door inspanningen, maar kunnen ook in rust voorkomen. We onderscheiden: 

stabiel angor

• Komt voor wanneer het hart belast wordt, zoals bij inspanningen, fietsen, of trappen lopen.
• Kan meestal voorspeld worden bij inspanningen en is vergelijkbaar met vorige episodes.
• Verdwijnt snel (enkele minuten) bij het stoppen van de inspanning of bij het nemen van angor-medicatie.

onstabiel angor (een medische urgentie)

• Komt voor in rust.
• Is onverwacht en van een ander karakter dan de eventueel gekende stabiele angor.
• Blijft aanhouden, langer dan 30 min, en gaat niet altijd over met angor-medicatie.
• Kan de uiting zijn van een hartaanval of -infarct.

Heeft u nieuwe of ongekende klachten aan de borstkas? Zoek dan dringend medische hulp. Duurt de pijn langer dan 15 min en betert deze niet in rust of na het nemen van angor-medicatie? Dit kan het teken zijn van een hartaanval. Bel naar 112 of zoek andere dringende medische hulp. Rijd enkel zelf naar de spoedgevallen als het niet anders kan.

Een cardiale check-up kan worden aangeraden vanaf 50 jaar, zeker indien u nooit bij uw huisarts langsgaat om eens uw bloeddruk, cholesterol etc. te controleren.

Dikke of gezwollen voeten of benen, ook wel oedemen genoemd, zijn het gevolg van vochtopstapeling in de benen, of van een ontsteking in de onderliggende weefsels. Langdurige staande of zittende houdingen, zeker bij warm weer, kunnen een goedaardige vochtopstapeling veroorzaken. Soms kunnen dikke voeten of benen ook een uiting zijn van een ernstige ziekte, zoals hart-, lever-, of nierziekte of van een bloedklonter.

Merkt u een nieuwe zwelling in de benen op zonder duidelijke verklaring en gaat deze gepaard met kortademigheid, druk op de borst of het gevoel flauw te vallen? Raadpleeg dan zo snel mogelijk een arts. 

Flauwvallen of syncope, is het plots verlies van het bewustzijn. Het is te wijten aan onvoldoende bloedtoevoer naar de hersenen. Verschillende aandoeningen kunnen de oorzaak zijn van een syncope, zoals goedaardige of onschuldige bloeddrukdalingen bij het rechtkomen vanuit een zittende of liggende houding (orthostatisme) of van bepaalde stressvolle situaties (vasovagale syncope). Soms kan de syncope ook een eerste uiting zijn van een hartaandoening, zoals een ritmestoornis of klepaandoening. Bij nieuwe of onverklaarde syncopes, zoekt u beter medische hulp op. 

Een geruis aan het hart kan een teken zijn van een afwijking ter hoogte van de kleppen van het hart. Bij kinderen tot jongvolwassenen kan een systolisch geruis nog normaal zijn, maar het moet steeds onderzocht worden door een arts. Bij klachten van kortademigheid, druk op de borst of flauwvallen moet u steeds spoedig  medische zorgen opzoeken.

Hartkloppingen of palpitaties zijn het abnormaal snel kloppen van het hart. Deze zijn te voelen in de borststreek of in de hals. Soms kan men een gejaagd gevoel gewaarworden. Bij de meeste mensen klopt een hart tussen de 60 en 80 slagen per minuut. Echt fitte atleten kunnen een polsslag hebben van 40 of minder en het is normaal dat de polsslag kan oplopen tot 160 slagen per minuut bij zeer grote inspanningen.

Bepaalde hartziekten zijn voor een deel erfelijk. Het loont dan ook de moeite om preventief uw hart te laten onderzoeken als er bij verwanten in de eerste graad vroegtijdig (< 50-60 jaar) hartziekten werden vastgesteld zoals:

• ischemisch hartlijden (=onvoldoende bloedtoevoer naar het hart) met plaatsen van stents of overbruggingen;
• onverklaarde plotse dood;
• afwijkingen aan de kleppen of aorta;
• bij nieuwe diagnoses van erfelijke aandoeningen zoals hypertrofe cardiomyopathie, Brugada, lang QT syndroom, familiale hypercholesterolemie, ...

Kortademigheid of het gevoel onvoldoende lucht te hebben, wordt vaak beschreven als een bevangenheid ter hoogte van de borstkas, of een stikgevoel. Afhankelijk van de oorzaak, kan deze eenmalig voorkomen, in terugkomende aanvallen of continu.

Zeer zware inspanningen, extreme weersomstandigheden, uitgesproken zwaarlijvigheid of hoogte kunnen bij gezonde personen kortademigheid veroorzaken. Kortademigheid kan ook duiden op een medisch probleem, ter hoogte van het hart, de longen, het bloed, de spieren, het zenuwstelsel, ... Bij onverklaarbare plotse en ernstige kortademigheid, raden we aan dringend medische hulp te zoeken.

Het afnemen van uw inspanningsvermogen kan een uiting zijn van een hartziekte, zoals hartfalen, zuurstoftekort in het hart, een hartritmestoornis of een afwijking aan de kleppen. Fysieke deconditionering, uitgesproken zwaarlijvigheid of hoogte in de bergen kunnen bij gezonde personen een verminderd inspanningsvermogen veroorzaken. Het afnemen van uw inspanningsvermogen kan ook duiden op een medisch probleem, ter hoogte van het hart, de longen, het bloed, de spieren, het zenuwstelsel, ... Bij onverklaarbaar verminderd inspanningsvermogen, raden we aan dringend medische hulp te zoeken. Zeker als deze gepaard gaat met druk op de borst, dikke toeven, of kortademigheid ’s nachts in bed of in rust.