Cholecystectomie (verwijderen galblaas)

Algemeen

Zal je weldra een galblaasverwijdering moeten ondergaan?

De galblaas is een klein peervormig orgaan dat aan de onderzijde van de lever hangt en als het ware een reservoir is voor de gal die geproduceerd wordt in de lever. De “gal” is de vloeistof die o.a. zorgt voor de vertering van vetten, en is niet hetzelfde als de galblaas, zoals wel eens verkeerdelijk in de volksmond wordt gezegd.

De galblaas is via galkanalen verbonden met de lever en het duodenum (de twaalfvingerige darm of begin van de dunne darm) en de pancreas (alvleesklier). De gal wordt opgeslagen in de galblaas en bij inname van voedsel via de hoofdgalweg uit de galblaas naar de dunne darm gepompt.

Bij een galblaasoperatie wordt de galblaas volledig weggenomen.

Galstenen zijn de meest voorkomende aandoening van de galblaas. Deze galblaassteentjes kunnen pijn en/of ziekten, zoals ernstige acute of chronische ontstekingen van de galblaas veroorzaken.

Ook kan er een steen terechtkomen vanuit de galblaas in het galkanaal en dit verstoppen, hetgeen op zijn beurt geelzucht, een infectie van de galkanalen (= cholangitis) of een ontsteking van de pancreas kan veroorzaken (= pancreatitis).

Sommige patiënten hebben geen klachten van hun stenen en deze worden vastgesteld in het kader van onderzoeken uitgevoerd voor andere aandoeningen. In functie van de grootte van de steen en het uitzicht van de galblaas, wordt hier afgewacht of toch reeds een operatie voorgesteld.

Patiënten die wel klachten hebben van hun stenen (galsteenlijders) worden best wel behandeld. De diagnose wordt het vaakst gesteld aan de hand van de vaak typische klachten, een bloedonderzoek en een echografie.

In het geval van een acute infectie van de galblaas is een operatie meestal aangewezen. In sommige gevallen (bv. bij vergevorderde en gecompliceerde infectie bij de diagnosestelling), kan beslist worden om in een eerste tijd de infectie te behandelen met antibiotica en na de “afkoeling” van het infectieus proces een operatie in te plannen.

Als er een steen in het galkanaal wordt ontdekt, moet deze eveneens worden verwijderd. Dit gebeurt meestal vooraf aan de operatie door middel van een endoscopie. Hierbij gaat de maag-darmspecialist met een slang, waaraan een camera is verbonden, via de slokdarm en de maag tot in het begin van de dunne darm en vervolgens in het galkanaal om de steen te verwijderen. Dit heet een ERCP (endoscopische retrograde cholangiopancreaticografie). In sommige gevallen worden de stenen uit de galweg verwijderd tijdens de operatie.

In meer zeldzame gevallen wordt een wegname van de galblaas gepland wegens een andere aandoening ter hoogte van de galblaas (bv. poliep).

Vooraf aan de ingreep

De ingreep gebeurt meestal gepland. Je wordt vanaf middernacht de avond voor de operatie nuchter gehouden.

Jouw dagelijks geneesmiddelengebruik wordt met jou besproken. Sommige geneesmiddelen dienen tijdelijk te worden stopgezet en al of niet vervangen te worden door andere medicatie (bv. bij sommige bloedverdunners).

Men kan vragen dat bepaalde medicatie de ochtend van de operatie nog ingenomen wordt met een slokje water.

Indien je gestresseerd bent voor de ingreep, kan je op voorschrift van de anesthesist voor je vertrek naar de operatiezaal een licht kalmeermiddel krijgen.

Je wordt preoperatief voorbereid (bv. scheren van de buik, leegplassen net voor de operatie).

De ingreep zelf

De wegname van de galblaas wordt meestal via een kijkbuisoperatie (laparoscopie) uitgevoerd, in zeldzame gevallen zal deze via een insnede in de buik uitgevoerd worden. Een openbuikoperatie wordt enkel uitgevoerd wanneer een kijkbuisoperatie niet mogelijk of veilig lijkt (bv. ernstige infectie, gezwel van de galblaas, vergroeiingen door vroegere operaties). Het is ondertussen bewezen dat andere behandelingsmethoden (bv. medicatie, verbrijzeling van de steentjes) weinig doeltreffend zijn. Jouw galblaas dient steeds in zijn geheel met de galstenen te worden verwijderd. Indien men dit niet zou doen (en de galblaas bijvoorbeeld zou openknippen en enkel de galstenen zou verwijderen) loop je gevaar opnieuw galstenen te ontwikkelen, met een nieuwe operatie als gevolg.

De operatie gebeurt onder algemene verdoving (anesthesie).

Hierbij wordt de ingreep uitgevoerd via vier kleine openingetjes met behulp van een camera en aangepaste instrumenten. De galblaas wordt meestal verwijderd via de kleine opening ter hoogte van de navel. In zeldzame gevallen (bv. indien de ontsteking te uitgesproken is, bij zwaarlijvigheid, bij vroegere operaties met vergroeiingen in de buik) kan het noodzakelijk zijn om bijkomende openingetjes te maken of toch de buik open te maken.

Bij een cholecystectomie wordt de slagader naar de galblaas afgebonden of gecoaguleerd en wordt de verbinding tussen de galblaas en de galweg onderbonden.

In sommige gevallen (bij ernstige infectie in de buik) dient er een afvoerslangetje (drainage) vanuit de buik naar buiten achtergelaten te worden.

Na de ingreep

Na de operatie blijf je op de ontwaakzaal en zal je na de nodige controles overgebracht kunnen worden naar de verpleegeenheid.

Na de operatie kan je je nog wat moe en suf voelen. Dit is het gevolg van de verdoving die je kreeg tijdens de operatie.

Tijdens de operatie krijg je een infuus om het nodige vocht en de nodige medicatie toe te dienen. Het infuus blijft ter plaatse tot zolang nodig, afhankelijk van de nodige medicatie na de operatie en tot je opnieuw normaal kan/mag eten en drinken.

Na de operatie krijg je pijnstillers via het infuus. Mocht je nog pijn hebben, aarzel dan niet om extra pijnmedicatie te vragen aan de verpleegkundigen. Zij weten heel goed welke medicatie je mag krijgen en zorgen dat de maximale dosis niet wordt overschreden. Nadat het infuus is verwijderd, krijg je, indien nodig, pijnmedicatie in de vorm van pillen.

Verwittig de verpleegkundige indien je je misselijk voelt of moet braken. We dienen dan de nodige medicatie toe via het aanwezige infuus of in de vorm van pillen.

Na de operatie is het mogelijk dat je temperatuur verhoogd is. In overleg met de arts starten we, indien nodig, medicatie.

In overleg met de behandelende arts, kan jouw thuismedicatie terug opgestart worden.
De arts zal ook beslissen of er al dan niet verder antibiotica, via het infuus of via pillen, zal gegeven worden.

Als je je niet misselijk voelt, krijg je water te drinken. Na de operatie bouwen we de voeding langzaam op, in overleg met de arts.

De verpleegkundigen controleren het verband op de dag van de operatie. De volgende dag, en op dag van het ontslag, worden de verbandjes ververst. Indien nodig wordt het ook tussenin ververst.
Naast de wonde zie je soms buisje(s) naar buiten komen (drain). Dankzij deze drains hebben we een zicht op de wondvochtproductie, bloeding,.. .  De drain(s) wordt verwijderd in overleg met de arts.

De verpleegkundigen zullen je vragen of je kan plassen en of je vlot stoelgang maakt.

Je blijft in bed tot je voldoende wakker bent. Een verpleegkundige begeleidt je, zodra je mag rechtstaan, naar het toilet. Als je voor de eerste maal opstaat, is het mogelijk dat je draaierig bent en verminderde kracht voelt in de benen. Pas als de verpleegkundige het veilig vindt, mag je alleen opstaan.
Het is van groot belang dat je regelmatig je benen beweegt en uit bed komt, dit om flebitis te voorkomen.

Na de operatie voeren we op voorschrift van de arts eventueel bloedcontroles uit.

Ontslag

De opnameduur is afhankelijk van de reden waarvoor de galblaas verwijderd wordt en het verloop van de operatie zelf, de nood om verder antibiotica te krijgen en de aanwezigheid van eventuele drains geplaatst tijdens de operatie. De opnameduur kan gaan van 1 tot meerdere dagen. Jouw arts beslist samen met jou wanneer je terug naar huis kan.

De ontslagpapieren (brief huisarts, medicatie, eventuele thuiszorg, afwezigheidsattest, controle raadpleging) worden met jou besproken.

We raden een controle bij de huisarts aan, één week na de operatie. Dit ter controle van de wonden. De hechtingen zijn, ofwel resorbeerbaar en dienen dus niet verwijderd te worden, ofwel niet resorbeerbaar en dienen dan volgens voorschrift van de behandelende arts verwijderd te worden meestal via de huisarts.

Een controle bij de behandelende arts wordt gemaakt, meestal een drietal weken na de operatie. Hiervoor krijg je een afspraak mee. 

Nazorg

Het sporten en heffen van zware lasten (> 10 kg) wordt gedurende enkele weken afgeraden (dit wordt met jou besproken). Licht huishoudelijk werk en wandelen is toegelaten.

Het voedselregime van de patiënt wordt na de operatie tijdelijk aangepast: er wordt aangeraden om de eerste weken na de operatie vetvrije of vetarme voeding te eten. Er is evenwel geen blijvend dieet na een wegname van de galblaas.

Douchen mag mits het aanbrengen van waterafstotende verbandjes, een bad mag nadat de verbandjes verwijderd zijn en de wondjes volledig genezen zijn.

Vermijd directe zon of zonnebank op de littekens gedurende minstens 3 maanden (tot 12 maanden). 

Volg gedurende enkele dagen je temperatuur op. Contacteer ons of je huisarts indien die boven de 38°C gaat.

Mogelijke verwikkelingen

Sommige verwikkelingen kunnen zich voordoen tijdens de operatie:

  • Een reactie op de verdoving
  • Een bloeding
  • Een verwonding aan de galweg
  • Een verwonding van een orgaan in de buik
  • Een verwikkeling aan de longen

Deze lijst is niet volledig.

Wanneer een verwikkeling wordt vastgesteld tijdens de operatie, kan deze worden behandeld ofwel door middel van de kijkbuisoperatie ofwel door middel van een insnede ter hoogte van de buik.

Sommige verwikkelingen kunnen zich voordoen na de operatie:

  • Een postoperatieve bloeding
  • Een verwonding van een orgaan in de buik of van de galweg die pas nadien blijkt
  • Een infectie aan de littekens
  • Een infectie in de buik, in de longen, aan de urine, …

Deze lijst is niet volledig.

 

Naast de geplande postoperatieve controle bij de behandelende arts, dien je de behandelende arts of je huisarts te contacteren wanneer je bv. één van de volgende situaties vaststelt:

  • Aanhoudende koorts
  • Rillingen
  • Bloedingen
  • Toenemende pijn of zwelling van de buik
  • Aanhoudende misselijkheid of braken
  • Aanhoudende hoest of ademhalingsmoeilijkheden
  • Doorsijpelen van vocht uit om het even welke wonde

Slotbemerking

De huidige informatie heeft een algemeen karakter en is bestemd om de patiënt in de mate van het mogelijke in te lichten. Deze webpagina kan niet alle aspecten van de bedoelde chirurgie bespreken.

De pathologie en de behandeling wordt voor de operatie door de chirurg met jou besproken en de chirurg zal je antwoorden op alle nuttige vragen.

Je zal voor de operatie gevraagd worden om een document te ondertekenen waarin je erkent jouw instemming te geven na voldoende te zijn ingelicht (Informed Consent).