Erectiele dysfunctie

Symptomen van erectiele disfunctie omvatten onder andere aanhoudende klachten zoals:

• De onmogelijkheid tot een volledige erectie te komen
• De onmogelijkheid een volledige erectie te behouden tijdens seksueel contact
• Verminderde zin in seksuele activiteit

Uw huisarts is de beste persoon om een eerste gesprek te voeren wanneer u vindt dat u problemen heeft met uw seksueel functioneren.

Neem contact op met uw huisarts wanneer : 

• U klachten heeft over uw erectie of wanneer u andere seksuele zorgen heeft zoals voortijdig of laattijdig klaarkomen, en pijnlijke zaadlozing. 
• U specifieke ziekten heeft zoals diabetes, hoge bloeddruk, hartklachten of andere aandoeningen welke aan de basis kunnen liggen van erectiestoornissen 
• U andere klachten heeft welke gepaard gaan met de erectiestoornissen, bijvoorbeeld prostaatklachten.

De mannelijke seksuele opwinding is een complex gebeuren waarbij  hersenen,  emoties, hormonen, zenuwen, spieren en bloedvaten gezamenlijk een belangrijke rol spelen.
Wanneer één van deze verstoord geraakt, kan erectiele disfunctie optreden.

Soms is het optreden van erectiestoornissen een gecombineerd probleem van zowel lichamelijke als psychologische uitlokkende factoren.
Een kleine lichamelijke afwijking die de seksuele reactie vertraagt kan bijvoorbeeld een onbewust spanningsfenomeen veroorzaken.
Deze spanning kan dan aan de basis liggen van faalangst waardoor nog een verdere vermindering van de erectie optreedt.

Lichamelijke oorzaken van erectiestoornissen

In heel wat gevallen wordt erectiele disfunctie veroorzaakt door lichamelijke afwijkingen.
Frequent voorkomende oorzaken zijn:

• Hartziekten
• Hoge bloeddruk
• Slagaderverkalking (arteriosclerose)
• Diabetes (suikerziekte)
• Verhoogde cholesterolspiegel
• Obesiteit
• Metabool syndroom. Dit is een veralgemeende lichamelijke toestand waarbij een combinatie van verhoogde bloeddruk, verhoogde suiker- en cholesterol spiegel, en overtollig buikvet wordt vastgesteld
• Ziekte van Parkinson
• Multiple sclerose
• Ziekte van Peyronie  (litteken vervorming ter hoogte van de zwellichamen)
• Slaapstoornissen
• Medicatie
• Overdaad aan cafeïne (adrenalinedrankjes, koffie, frisdrank, e.a.)
• Roken en nicotinegebruik
• Alcoholisme
• Behandelingen voor prostaatziekten en prostaatkanker operaties
• Chirurgische ingrepen of traumatische ongevallen ter hoogte van het bekken of het ruggenmerg

Psychologische oorzaken van erectiestoornissen

De hersenen spelen een belangrijke rol in het opgang brengen van de spontane erectie. Dit start met een algemeen gevoel van seksuele opwinding.
Een aantal zaken kunnen hierbij interfereren, en het lustgevoel en daaruit voortvloeiende erectie verstoren, zoals: 

• Stress en zorgen
• Relationele problemen, slecht emotionele communicatie
• Depressie en andere mentale aandoeningen

Wanneer u ouder wordt, duurt het allicht wat langer vooraleer u een erectie ontwikkelt.
Vaak is de erectie ook iets minder stevig, en  heeft u ook wat meer stimulatie nodig om tot een volledige erectie te komen, en deze ook aan te houden.
Dit is mogelijks het gevolg van een onderliggende lichamelijke oorzaak, of van inname van medicatie.

Verschillende risicofactoren welke aan de basis kunnen liggen van erectiestoornissen zijn:

• Ziekten, zoals hartkwalen of diabetes
• Tabaksgebruik, wat geleidelijk aan de doorbloeding van de slagaders en aders gaat beïnvloeden dit over het ganse lichaam, doch specifiek ook ter hoogte van de zwellichamen van de penis.
• Overgewicht, zeker bij ernstige obesitas
• medische behandelingen zoals chirurgie en radiotherapie voor prostaat-, blaas-, en darmkanker
• Kwetsuren en ongevallen waarbij de bezenuwing of de doorbloeding van de zwellichamen worden geraakt
• medicatie, zoals bloeddrukverlagers, antidepressiva, pijnstillers, medicijnen voor prostaatziekten, e.a.
• Psychologische problemen zoals stress, angst of depressie
• drugs en alcoholgebruik, voornamelijk bij overdaad en langdurig gebruik

Erectiestoornissen kunnen op langere termijn leiden tot:

• Een droevig en onvoldaan seksuele leven
• Stress en angst
• Een verminderd zelfbeeld
• Faalangst
• Relationele problemen
• De onmogelijkheid om te voldoen aan zwangerschapswens

Bij de meeste mannen met erectiestoornissen volstaat een goed gesprek, een gerichte en grondige anamnese en een uitgebreid lichamelijk onderzoek, om een diagnose te kunnen stellen en een behandeling te kunnen aanbevelen.

Indien uw arts een onderliggende ziekte of lichamelijke afwijking vermoedt, zullen allicht bijkomende onderzoeken worden voorgesteld, zoals:

Lichamelijk onderzoek
Hierbij wordt een zorgvuldige evaluatie uitgevoerd van het mannelijk genitaal, de penis en de zaadballen evenals de gevoelige bezenuwing van het scrotum.

Bloedanalyses
Een volledige bloedanalyse wordt meestal afgenomen dit teneinde niet alleen de hormoonspiegels zoals testosteron en prolactine na te kijken doch ook suikerziekte, verhoogde cholesterol en hartkwalen uit te sluiten.

Urineanalyse
Ook hier kunnen onderliggende aandoeningen zoals suikerziekte worden opgespoord.

Echodoppleronderzoek
Na inspuiting van een bloedvat verwijdende medicatie zoals Papaverine of Prostaglandine in de zwellichamen, kan met een echografie en doppler onderzoek de doorbloeding van de penis worden onderzocht, zowel de doormeter van de bloedvaten als de kracht van de doorbloeding.

Nachtelijke erectie evaluatie
Met een “RigiScan” kunnen nachtelijke erecties worden gemeten.
Inderdaad vertonen mannen ‘s nachts regelmatige spontane erecties. Het uitblijven van deze erecties kan duiden op lichamelijke kwalen.
Indien de “RigiScan” evenwel spontane nachtelijke erecties aantoont, duidt dit veelal op een psychologische oorzaak van de erectiestoornissen.

Psychologische evaluatie
Indien er lichamelijk geen afwijkingen kunnen worden vastgesteld, is het mogelijk dat u doorverwezen wordt naar een seksuoloog voor verdere uitwerking van de erectieproblematiek.

Uw behandelende arts zal er eerst en vooral voor zorgen dat u de correcte behandeling krijgt voor eventuele onderliggende ziekten, welke mogelijks aan de basis liggen van uw erectiestoornissen.

Afhankelijk van de oorzaak en de ernst van de erectiestoornissen, en van de onderliggende ziektebeelden, bestaan er verschillende behandelingsmogelijkheden.

Uw arts zal deze verschillende behandelingsmodaliteiten, evenals hun voor- en nadelen, uitvoerig met u bespreken.
Bij de keuze van een of andere behandeling zal vanzelfsprekend rekening gehouden worden met uw voorkeur, doch ook de voorkeur van uw partner zal mogelijks ook een belangrijke rol spelen in de therapiekeuze.

Perorale medicatie
Een aantal perorale medicijnen zijn bijzonder efficiënt bij de behandeling van erectiele disfunctie. Zo bestaan o.a. :

• Sildenafil (Viagra)
• Tadalafil (Cialis)
• Vardenafil (Levitra)
• Avanafil (Spedra) 

Deze 4 medicijnen werken op de zelfde manier. Zij verhogen het effect van stikstofoxide (NO), een natuurlijke lichaamseigen stof die medeverantwoordelijk is voor het ontspannen van de gladde spieren in de zwellichamen.
Dit verhoogt de bloedtoevoer naar de penis en laat u toe een betere erectie te ontwikkelen, als antwoord op seksuele stimulatie.

Het innemen van één  van deze tabletten zal evenwel niet automatisch tot een erectie lijden. Inderdaad is er steeds seksuele stimulatie noodzakelijk om vanuit de gevoelige zenuwen van de penis stikstofoxide (NO) te produceren.
Erectie bevorderende medicijnen zullen deze productie van stikstofoxide en de loslating ervan stimuleren, met verbeterde erectie, en verbeterd seksueel functioneren tot gevolg.

Perorale medicijnen voor erectiele disfunctie zijn evenwel geen afrodisiacum.
Zij verhogen de zin in seks NIET en zijn dan ook niet bedoeld voor mannen die op spontane wijze normale erecties ontwikkelen.

De verschillende medicijnen voor erectiele dysfunctie variëren in dosage, werkingsduur evenals bijwerkingen.
Mogelijke bijwerkingen zijn o.a.

• Roodheid in het gelaat
• Verstopping van de neus
• Hoofdpijn
• Gezichtsstoornissen
• Lage rugpijn
• Maagklachten 

Uw dokter zal samen met u als patiënt uw specifieke situatie analyseren en bespreken, en bepalen welke medicatie voor u het meest aangewezen is.

Medicatie voor erectiele disfunctie zal mogelijks niet meteen uw erectie “herstellen”.
Inderdaad is het misschien nodig verschillende medicijnen te proberen vooraleer het meest optimale te vinden.
Soms is naast medicamenteuze behandeling, ook aanpassing van dieet, drankgebruik en nicotinegebruik aangewezen, evenals soms aanvullende psychotherapie.

Vooraleer te starten met medicatie voor erectiele disfunctie is het van wezenlijk belang het akkoord te hebben van uw behandelende arts.
Deze medicijnen kunnen inderdaad belangrijke nevenwerkingen hebben en kunnen zelfs gevaarlijk zijn indien u gekend bent met:

• Nitraat medicatie , zoals nitroglycerine, isosorbide mononitraat en Isosorbide dinitraat, vaak voorgeschreven bij hartklachten (angina pectoris)
• Extreem lage bloeddruk of oncontroleerbare hoge bloeddruk
• Lever insufficiëntie
• Nierinsufficiëntie waarvoor dialyse

Andere medicatie

• Alprostadil zelf inspuitingen (Caverject)
  Zelf inspuitingen met bloedvat verwijdende stoffen, dit met een hele fijne naald ingespoten aan de basis van één  van beide zwellichamen, kunnen op korte tijd een bevredigende tot zelfs harde erectie teweeg brengen.
  Andere bloedvat verwijdende middelen zoals Prostaglandine E1, Papaverine en Phentolamine kunnen ook worden gebruikt als medicatie voor zelf inspuitingen. Magistrale bereiding hiervan dient te worden klaargemaakt in de apotheek. 
  
  Bij elke zelf inspuiting ontstaat, afhankelijk van de ingespoten hoeveelheid medicatie, een erectie welke ongeveer één  tot anderhalf uur aanhoudt.
  Gezien er een fijne naald wordt gebruikt bij het inspuiten, is deze techniek nagenoeg pijnloos.
  
  Nevenwerkingen van de auto-injectie therapie bestaan onder andere uit bloeduitstortingen ten gevolge van de inspuiting, verlengde erectie (priapisme) en littekenvorming ter hoogte van de wand van de zwellichamen, met soms verharding en kromstand van de penis tot gevolg.
   
• Alprostadil urethrale crème (Vytaros)
  Vytaros Crème wordt mits een applicator ingebracht in het plaskanaal. Erectie treedt meestal op na 10-20 minuten en kan tot één uur aanhouden.
  Nevenwerkingen bestaan o.a. uit pijn, irritatie in het plaskanaal, soms wat bloedverlies uit de urethra en vorming van litteken binnen de penis.
   
• Testosteron therapie
  Bij sommige mannen met erectiestoornissen wordt een laag testosterongehalte vastgesteld.
  Indien dit op meerdere bloedanalyses wordt bevestigd, kan een hormonale suppleatie therapie worden voorgesteld.

Penis pompen , heelkunde en implantaten
Indien de erectiestoornissen niet verbeteren met medicamenteuze behandeling, kan uw arts u zo nodig andere behandelingen voorstellen.

• Penis vacuümpomp
  Een penis pomp is een holle buis met een handmatig of batterij bediende aanzuigpomp.
  Deze holle buis wordt over de penis gebracht waarna de lucht wordt weg gezogen. Door het vacuüm dat hierbij ontstaat wordt het bloed aangetrokken tot in de penis.
  
  Eens een erectie wordt bekomen, wordt een  spanningsring over de basis van de penis gerold, waarbij het bloed ter plaatse wordt gehouden en de erectie stevig aanhoudt. Het pompsysteem wordt hierna verwijderd.
  De erectie, welke bekomen wordt met een penis pomp, duurt ruim voldoende om tot een bevredigende seksuele activiteit te bekomen.
  
  Als nevenwerking is soms is een kleine bloeduitstorting ter hoogte van de penishuid mogelijk. Eveneens kan de zaadlozing wat gehinderd worden door de spanningsring.
  
  Uw arts zal u een penis vacuümpomp voorschrijven van een erkende medische firma.
  U kan hiermee dan ook zeker zijn van een goed functionerend apparaat.
  Toestellen verkocht via tijdschriften en seksshops zijn onveilig en vaak niet effectief.
   
• Penisprothesen
  Bij deze behandeling worden via heelkundig ingrijpen, implantaten in beide zwellichamen van de penis geplaatst.
  Deze implantaten bestaan uit hetzij opblaasbare, hetzij semi- rigide silicone buisjes.
  Opblaasbare prothesen geven de mogelijkheid om zelf het moment en de duur van de erectie te bepalen.
  
  Semi-rigide prothesen houden uw penis permanent hard, maar buigbaar.
  Penisprothesen worden doorgaans niet voorgeschreven tenzij eerst alle andere methodes tevergeefs zijn uitgeprobeerd.
  
  Penis implantaten geven een hoge graad van satisfactie bij mannen bij wie alle andere conservatieve behandelingen gefaald hebben.
  
  Zoals bij alle vormen van chirurgie bestaat er een risico op complicaties zoals infectie, afstoting, en de nood tot latere vervanging van één van de mechanische componenten van de prothese.
• Bloedvat chirurgie
  Uitzonderlijk wordt een heelkundige ingreep ter hoogte van de bloedvaten aangeraden en uitgevoerd.
  
  Bij uitgebreide “veneuze lekkage” kan het nodig zijn de bloedafvoer via de lekkende aders op verschillende plaatsen heelkundig af te binden.
  
  Bij verstopte slagaders kan in uitzonderlijke gevallen een bypass operatie of een “stenting” worden voorgesteld van het verstopte bloedvat.

Seksuologische begeleiding 

Indien uw erectieprobleem veroorzaakt wordt door stress en angst of depressie, of indien uw erectieprobleem stress en spanning veroorzaakt binnen uw relatie, kan uw arts u evenals uw partner voorstellen in behandeling te gaan bij een psycholoog of seksuoloog, gespecialiseerd in dit soort problematiek.