Osteoporose

Bot is levend weefsel, dat bestaat uit calcium en eiwitten. Gezond bot wordt voortdurend ‘geremodelleerd’: kleine hoeveelheden worden vernietigd en hersteld.

Indien er echter meer bot wordt vernietigd (geabsorbeerd) dan hersteld, dan zal de dichtheid van het bot verminderen.  Het bot wordt dus zwakker, en de kans op breuken neemt toe. Osteoporose (poreus bot) ontstaat dus wanneer het bot niet meer wordt hersteld wanneer het wordt geabsorbeerd.

Heel veel fracturen zijn te wijten aan osteoporose. De meeste mensen hebben osteoporose zonder het te beseffen, tot er een fractuur opduikt.

De precieze oorzaak van osteoporose is niet bekend, maar een aantal factoren hebben zeker een belangrijke invloed: 

• Veroudering
• Fysieke activiteit (of het gebrek aan)
• Verlaagde oestrogeenspiegels
• Erfelijkheid
• Teveel aan cortisone of schildklierhormoon
• Roken
• Overmatig alcoholgebruik

Het botverlies komt meestal voor in de wervelzuil, rond de pols en ter hoogte van de heup. Wervel(indeukings)fracturen, polsfracturen en heupfracturen zijn dan ook veel voorkomende fracturen bij oudere personen.

Een geleidelijk verlies aan bot komt voor bij iedereen, meestal al vanaf de leeftijd van 35 jaar. Vrouwen verliezen uiteindelijk zelfs 30% tot 50% van hun botmassa. Mannen 20 tot 30%. 

Vrouwen verliezen hun calcium in het bot nog sneller vanaf de menopauze. Vanaf de menopauze is het dan ook belangrijk dat dit zowel opgevolgd als behandeld wordt.

Preventie

Alhoewel iedereen vroeg of laat geconfronteerd wordt met osteoporose bij het ouder worden, kan een vroegtijdige diagnose en therapie de progressie en effecten toch beïnvloeden.

Al op jongvolwassen leeftijd voldoende calciumrijke voeding en vitaminen innemen, zorgt voor sterker bot naast regelmatige belasting (wandelen, joggen, dansen,...). Roken en overmatig drinken worden best vermeden, aangezien ze een zeer negatief effect hebben op de botmassa.

Behandeling

De huisarts kan evalueren of uw botmassa verminderd is en kan misschien ook de oorzaak opsporen. De standaard meting voor osteoporose is de DEXA-meting.  Dit is een vrij eenvoudig onderzoek, dat zeer snel kan uitgevoerd worden.

Vroegtijdige behandeling van osteoporose is de meest effectieve manier om botverlies te verminderen en de kans op breuken te verkleinen. Niettemin zijn ook behandelingsschema’s na een fractuur nog uiterst nuttig en kunnen ze toekomstige fracturen verhinderen.

De huidige behandelingen kunnen het botverlies verminderen, maar slagen er niet in om de botmassa te herstellen. Dus op jonge leeftijd ‘investeren’ in sterk en gezond bot, zal zich op oudere leeftijd terugbetalen in een verminderd risico op heup- en andere fracturen.