Artrose van de knie

Degeneratieve arthritis (of artrose) is een mechanisch probleem waardoor de oppervlakken in de knie geleidelijk wegslijten. Dit kan veroorzaakt worden door leeftijd, asafwijkingen of vroegere fracturen.

Systemische arthritis (zoals reumatoïde arthritis of jicht) tast het synovium aan. Dit is een bekledingsweefsel dat het gewricht normaal 'smeert'. Bij inflammatoire aandoeningen wordt het pathologisch en tast het de oppervlakken van het gewricht aan.

In beide gevallen geldt dat op een bepaald moment de oppervlakken van het gewricht dermate afgesleten zijn, dat stappen en dagelijkse activiteiten zeer pijnlijk worden. Standaard conservatieve middelen worden aangewend zolang ze effectief blijken te zijn. Bijvoorbeeld: gewichtsreductie bij overgewicht, ontstekingsremmende medicatie, pijnstillende medicatie (Paracetamol), braces, kinesitherapie en fysiotherapie, cortisone-injecties,...

In veel gevallen zal, ondanks de aangehaalde conservatieve therapieën, de functionele beperking te belangrijk worden.

De meeste mensen die een totale knieprothese overwegen, kunnen slechts moeizaam 500 m stappen (minder dan 15 à 20 minuten). Ze ondervinden ook belangrijke hinder bij het rechtkomen uit een stoel, trappen op- of afgaan,... Er ontstaat ook rustpijn, ondanks het gebruik van adequate medicatie.

Het is belangrijk om te realiseren dat een huidige totale knieprothese in feite een 'herbekleding' is van het gewricht (resurfacing). De femur (bovenbeen of dijbeen) en de tibia (onderbeen of scheenbeen) worden bedekt met een metaaloppervlak waar polyethyleen wordt tussen geplaatst. Dit zorgt voor gladde, niet-pijnlijke vlakken die over elkaar bewegen. In de meeste gevallen wordt er voor gekozen om het oppervlak van de patella (knieschijf) niet te vervangen.

Totaalprothesen van de knie worden geplaatst sinds begin van de jaren '70. De meest recente ontwerpen hebben 85 tot 90% kans op een levensduur binnen een periode van 20 jaar. In België worden op dit ogenblik half zoveel knieprothesen als heupprothesen geplaatst.

De operatie voor een TKP kan onder algemene of epidurale anesthesie en duurt ongeveer anderhalf uur.

Steunen mag onmiddellijk na de operatie. Twee krukken zijn zeker nodig gedurende 2 à 4 weken. Gebruik zeker één kruk zolang je je niet zeker voelt.

90% van de geplaatste knieprothesen zijn goed tot zeer goed. 10% doet het niet zo goed om verschillende redenen. Dit kan te wijten zijn aan stijfheid of blijvende pijn. Het is belangrijk dat een knie voldoende beweegt om een goed functioneel resultaat te bereiken.

De belangrijkste complicatie van kniechirurgie is een infectie in de prothese. Dit is gelukkig zeldzaam dankzij de voorzorgen die hiertoe genomen worden.

Activiteiten die na een TKP geen probleem mogen opleveren zijn: stappen, fietsen, zwemmen, golf,... Een prothese is niet ontworpen om schokken op te vangen zodat skiën, basket, tennis,... best vermeden worden. Toch zijn er patiënten die dit probleemloos kunnen.